Kapital bazarının əsas iştirakçılarından biri emitentlərdir. Emitent investisiya qiymətli kağızlarının emissiyasını “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 2-ci fəsli ilə müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirən hüquqi şəxs, dövlət (müvafiq qaydada buna səlahiyyətləndirilmiş dövlət orqanı vasitəsilə) və ya bələdiyyədir. Emitent buraxdığı qiymətli kağızların mülkiyyətçisi deyildir.

Emitentlər tərəfindən investisiya qiymətli kağızlarının (səhm və korporativ istiqraz) emissiyası aşağıdakı mərhələlərlə həyata keçirilir:

• Emitent investisiya qiymətli kağızlarının buraxılışı haqqında qərar qəbul edir. Kütləvi təklif edilən investisiya qiymətli kağızları üçün emitent investisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektini və ya informasiya memorandumunu tərtib edir;
• Emitent qiymətli kağızların dövlət qeydiyyatına alınması və kütləvi təklif edilən investisiya qiymətli kağızları üçün emissiya prospekti və ya informasiya memorandumunun təsdiq edilməsi üçün Mərkəzi Banka müracət edir;
• Mərkəzi Bank investisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatı və emissiya prospektinin və ya informasiya memorandumunun təsdiq edilməsi üçün təqdim edilən sənədlərə 10 (on) iş günü müddətində baxır. Qeydiyyatdan imtina üçün müvafiq hallar olmadıqda, investisiya qiymətli kağızlarının buraxılışı dövlət qeydiyyatına alınır və emissiya prospekti və ya informasiya memorandumu təsdiq edilir. Mərkəzi Bank emitentə investisiya qiymətli kağızlarının dövlət reyestrindən çıxarış və emissiya prospektinin təsdiq olunması haqqında yazılı bildiriş təqdim edir.
• Emitent Mərkəzi Bank tərəfindən təsdiq edilmiş emissiya prospekti və ya informasiya memorandumunu Mərkəzi Bankın Məlumatların Elektron Açıqlanması Sistemi vasitəsilə ictimaiyyətə açıqlayır;
• Emitent qiymətli kağızların saxlanması və qiymətli kağız mülkiyyətçilərinin reyestrinin aparılması xidmətlərinin göstərilməsi üzrə Milli Depozit Mərkəzi ilə müqavilə bağlayır;
• Emitent qiymətli kağızlarını fond birjasında və ya birjadankənar bazarda yerləşdirir;
• Qiymətli kağızların yerləşdirilməsi başa çatdıqdan sonra emitent 10 (on) iş günü ərzində Mərkəz Banka qiymətli kağızların emissiyasının və ya kütləvi təklifinin yekunları haqqında hesabatı və yerləşdirilmiş qiymətli kağızların sayı barədə Milli Depozit Mərkəzi tərəfindən verilən arayışı təqdim edir;
• Kütləvi təklif edilən qiymətli kağızlar üzrə kütləvi təklifin yekunları haqqında hesabat təsdiq olunduqdan sonra emitent bu məlumatı Mərkəzi Bankın Məlumatların Elektron Açıqlanması Sistemi vasitəsilə ictimaiyyətə açıqlayır.

Mərkəzi Bank investisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatını və emissiya prospektinin təsdiqini, həmçinin qiymətli kağızların buraxılışının və emissiya prospektlərinin dövlət reyestrini aparır.

Emitentlər “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 75-ci maddəsinə müvafiq olaraq, illik hesabatlarını (maliyyə hesabatları və onun yoxlanılması üzrə kənar auditor rəyi və idarəetmə hesabatı) Mərkəzi Banka təqdim etməklə ictimaiyyətə açıqlamalıdır:

• Kredit təşkilatları, sığortaçılar, təkrarsığortaçılar, qiymətli kağızlar bazarında lisenziyalaşdırılan şəxslər, habelə investisiya fondları və onların idarəçiləri tərəfindən illik maliyyə hesabatlarının təqdim edilməsi və dərc edilməsi qaydası Azərbaycan Respublikasının müvafiq sahəvi qanunları ilə tənzimlənir.
• Digər emitentlər (mikro sahibkarlıq subyektləri istisna olmaqla) Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 27.05.2010-cu il tarixli 97 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Kommersiya təşkilatlarının illik maliyyə hesabatlarının və birləşdirilmiş (konsolidə edilmiş) maliyyə hesabatlarının təqdim edilməsi və dərc edilməsi Qaydaları”na uyğun olaraq illik maliyyə hesabatlarını və birləşdirilmiş (konsolidə edilmiş) maliyyə hesabatlarını hesabat dövrü başa çatdıqdan sonra, sonrakı ilin aprel ayının 30-dan və iyun ayının 30-dan gec olmayaraq təqdim etməli və dərc etməlidirlər.

Qiymətli kağızları kütləvi təklif edilmiş və tənzimlənən bazarda ticarətə buraxılmış emitentlər illik hesabatlarını, həmçinin maliyyə ilinin ilk altı ayı başa çatdıqdan sonra iki aydan gec olmayaraq yarımillik hesabatlarını (aralıq maliyyə hesabatı, aralıq idarəetmə hesabatı) Mərkəzi Bankın Məlumatların Elektron Açıqlanması Sistemi vasitəsilə ictimaiyyətə açıqlamalıdır.

İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatına alınması və dövriyyədən çıxarılması aşağıdakı qaydada həyata keçirilir:

1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatına alınması;
2. Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası;
3. Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası;
4. İnvestisiya qiymətli kağızlarının dövriyyədən çıxarılması;
5. İnvestisiya qiymətli kağızlarının Azərbaycan Respublikası ərazisindən kənarda buraxılışı və yerləşdirilməsi;
6. Emissiya prospektində və buraxılışla bağlı qərara əlavə və dəyişikliklərin edilməsi;
7. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabatın təsdiq edilməsi.

İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatına alınması

İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və kütləvi təklifi “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 2-ci fəsli ilə müəyyən edilmiş qaydada həyata keçirilir. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışının dövlət qeydiyyatına alınması və emissiya prospektinin təsdiq edilməsi sözügedən Qanunun 6-cı maddəsi ilə tənzimlənir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının qeydiyyata alınması üçün ərizə;	Ərizədə qiymətli kağızlar barədə məlumat (növü, nominal dəyəri, miqdarı) verilməli və ərizə emitentin səlahiyyətli vəzifəli şəxsi tərəfindən imzalanmalı və möhürlənməlidir.
2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışı haqqında qərar;	Qərar Azərbaycan Respublikasının Mülki Məcəlləsinin (Mülki Məcəllə) 107-6-cı maddəsinin və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanunun 4-cü maddəsinin tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
3. Emitentin hüquqi şəxs kimi dövlət qeydiyyatına alınması haqqında şəhadətnamənin və nizamnaməsinin notariat qaydasında və ya "İnzibati icraat haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 9-cu maddəsində müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş surətləri;
4. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospekti (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunarsa);	İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospekti “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanunun 5-ci maddəsinin və “Emissiya prospekti və informasiya memorandumuna dair tələblər haqqında“ Qaydaların tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
5. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospektinin təsdiq edilməsi üçün dövlət rüsumunun ödənilməsini təsdiq edən sənəd (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunarsa);	Dövlət rüsumunun məbləği “Dövlət rüsumu haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 21.1-ci maddəsinə uyğun olaraq müəyyən edilir. Dövlət rüsumunun ödənilməsi üçün rekvizitlər:   Benefisiar (alan) bank Adı: Dövlət Xəzinədarlığı Agentliyi Kodu: 210005 VÖEN: 1401555071 Müxbir hesab: AZ41NABZ01360100000003003944 S.W.I.F.T.: CTREAZ 22   Vəsaiti alan Adı: İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Dövlət Vergi Xidməti Milli Gəlirlər Baş İdarəsi Hesab №: AZ17CTRE00000000000002117131 VÖEN: 1602473621 Büdcə səviyyəsinin kodu: 1 Büdcə təsnifatının kodu: 142271 (qiymətli kağızların qeydiyyata alınmasına və dövlət reyestrinə daxil edilməsinə görə)
6. İnvestisiya qiymətli kağızlarının sertifikatının nümunəsi (investisiya qiymətli kağızları sənədli formada buraxılarsa).

Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası

Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası “Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası” Qaydasının tələblərinə uyğun olaraq həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. Yerləşdirilən qiymətli kağızların buraxılışlarının dövlət qeydiyyatına alınması üçün ərizə;	Ərizə “Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası” Qaydasının 1 saylı əlavəsinə uyğun tərtib edilməlidir.
2. Qiymətli kağızların hər buraxılışı haqqında qərar;	Qərar Mülki Məcəllənin 107-6-cı maddəsinin və “Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası” Qaydasının 2.2-ci bəndinin tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
3. Yenidən təşkil olunan hüquqi şəxslərin yenidən təşkili haqqında qərarların qəbul edildiyi ümumi yığıncaqların protokollarından həmin qərarlara dair yetərsayın və səsvermənin nəticələrinin əks olunduğu çıxarışlar;
4. Emitentin hüquqi şəxs kimi dövlət qeydiyyatına alınması haqqında şəhadətnamənin və nizamnaməsinin notariat qaydasında və ya "İnzibati icraat haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununun 9-cu maddəsində müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş surətləri;
5. Birləşmə, qoşulma və ya çevrilmə halında - təhvil aktının surəti;
6. Bölünmə və ya ayrılma halında - bölünmə balansının surəti;
7. Təminatlı istiqrazların yerləşdirilməsi zamanı onlara konvertasiya ediləcək istiqrazlar üzrə verilmiş təminatın qüvvədə olması barədə həmin təminatı təqdim etmiş şəxsin yazılı bildirişi və ya belə təminata xitam verildiyi halda, yeni təminatın verilməsini təsdiq edən sənədin surəti.

Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası

Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onaların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası “Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası haqqında Qaydalar”ın tələblərinə uyğun həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. Səhmlərin buraxılışının dövlət qeydiyyatına alınması üçün ərizə;	Ərizə “Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası haqqında Qaydalar”ın 1 saylı əlavəsinə uyğun olaraq tərtib edilməlidir.
2. Səhmlərin buraxılışı haqqında qərar;	Qərar Mülki Məcəllənin 107-6-cı maddəsinin və “Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası haqqında Qaydalar”ın 2.2-ci bəndinin tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
3. Emitentin hüquqi şəxs kimi dövlət qeydiyyatına alınması haqqında şəhadətnamənin və nizamnaməsinin notariat qaydasında və ya "İnzibati icraat haqqında" Azərbaycan Respublikası Qanununun 9-cu maddəsində müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş surətləri;
4. Səhmlərin nominal dəyərinin bölüşdürülməmiş mənfəətin hesabına artırılması zamanı – başa çatmış son maliyyə ili üzrə emitentin maliyyə hesabatları və onların yoxlanılması haqqında auditor rəyinin surətini və son rüb üzrə tərtib edilmiş, emitentin nizamnaməsi ilə müəyyən edilən şəxslər tərəfindən təsdiq edilmiş maliyyə hesabatları;
5. Səhmlərin nominal dəyərinin azaldılması zamanı - emitentin nizamnamə kapitalının azaldılması haqqında onun kreditorlarına bildirişlərin göndərilməsini təsdiq edən sənəd;
6. Səhmlərin birləşdirilməsi və xırdalanması zamanı - birləşdirilən və ya xırdalanan səhmlərin mülkiyyətçilərinin sayı və onların hər birinə məxsus səhmlərin sayı göstərilən siyahı.

İnvestisiya qiymətli kağızlarının dövriyyədən çıxarılması

İnvestisiya qiymətli kağızlarının dövriyyədən çıxarılması Mülki Məcəllənin 1078-27-ci maddəsinin və “İnvestisiya qiymətli kağızlarının dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi Qaydaları”nın tələblərinə uyğun həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. İnvestisiya qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması üçün qiymətli kağızların dövlət reyestrində müvafiq qeydlərin edilməsi:
1.1. Qiymətli kağızların dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi haqqında qərarın qəbul edilməsi;	Qərar Mülki Məcəllənin 107-6-cı maddəsinin tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
1.2. Qiymətli kağızların dövlət reyestrində müvafiq qeydlərin edilməsi üçün (qərarın surəti əlavə olunmaqla) müraciət məktubu;
1.3. Səhmdarların ümumi yığıncağının keçirilməsi barədə kütləvi informasiya vasitələrində verilmiş elan;	Bu bənddə tələb olunan sənədlə bağlı Mülki Məcəllənin 107-1-ci maddəsində göstərilən müddət və şərtlərə riayət edilməlidir.
1.4. Səhmdarların ümumi yığıncağının çağırılması barədə bildirişlərin səhmdarlara göndərilməsini təsdiq edən sənəd;	Bu bənddə tələb olunan sənədlə bağlı Mülki Məcəllənin 107-1-ci maddəsində göstərilən müddət və şərtlərə riayət edilməlidir.
1.5. Milli Depozit Mərkəzi tərəfindən verilmiş qiymətli kağız mülkiyyətçiləri barədə məlumat.
2. Qiymətli kağızların dövlət reyestrində investisiya qiymətli kağızlarının dövriyyədən çıxarılması barədə qeydlərin edilməsi:
2.1. Geri satın alınmış qiymətli kağızların hərəkəti barədə Milli Depozit Mərkəzi tərəfindən verilmiş arayış;	Arayış Milli Depozit Mərkəzi tərəfindən Mərkəzi Banka təqdim edilir.
2.2. Qiymətli kağızların geri satın alınmasının nəticələri haqqında məlumat.	Məlumat “İnvestisiya qiymətli kağızlarının dövriyyədən çıxarılması və ləğv edilməsi Qaydaları”nın 2.16-cı bəndinin tələblərinə müvafiq qaydada emitent tərəfindən tərtib edilərək Mərkəzi Banka təqdim edilir.

İnvestisiya qiymətli kağızlarının Azərbaycan Respublikası ərazisindən kənarda buraxılışı və yerləşdirilməsi

İnvestisiya qiymətli kağızlarının Azərbaycan Respublikası ərazisindən kənarda buraxılışı və yerləşdirilməsi “İnvestisiya qiymətli kağızlarının Azərbaycan Respublikası ərazisindən kənarda buraxılışı və yerləşdirilməsi Qaydası”nın tələblərinə uyğun olaraq həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. İnvestisiya qiymətli kağızlarının qeydiyyata alınması üçün ərizə;
2. İnvestisiya qiymətli kağızlarının buraxılışı haqqında qərar;	Qərar Mülki Məcəllənin 107-6-cı maddəsinin və “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanunun 4-cü maddəsinin tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
3. Emitentin hüquqi şəxs kimi dövlət qeydiyyatına alınması haqqında şəhadətnamənin və nizamnaməsinin notariat qaydasında və ya "İnzibati icraat haqqında" Azərbaycan Respublikasının Qanununun 9-cu maddəsində müəyyən edilmiş qaydada təsdiq edilmiş surətləri;
4. İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospekti (investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası emissiya prospekti ilə müşayiət olunarsa);	İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiya prospekti “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Qanunun 5-ci maddəsinin və “Emissiya prospekti və informasiya memorandumuna dair tələblər haqqında“ Qaydaların tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
5. Emitent dövlət büdcəsindən maliyyə yardımı və ya investisiya yönümlü təxsisat alan, habelə, dövlət zəmanəti ilə alınmış borc da daxil olmaqla, dövlət büdcəsi qarşısında öhdəliyi olduqda xarici borclanmağa Azərbaycan Respublikasının Maliyyə Nazirliyinin razılığı.

Emissiya prospektində və buraxılışla bağlı qərara əlavə və dəyişikliklərin edilməsi

Emissiya prospektində və ya informasiya memorandumunda dəyişikliklər edilməsi “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 10-cu maddəsinə uyğun olaraq həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. Ərizə;	Ərizə müvafiq qərarın qəbul edildiyi gündən beş iş günü ərzində Mərkəzi Banka təqdim edilməlidir.
2. Dəyişikliklərin qəbul edilməsi barədə qərar;	Emissiya prospektində dəyişikliklər barədə qərarı emitentin investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası haqqında qərarı qəbul etmiş orqanı qəbul etməlidir.
3. Dəyişikliklərin mətni və əsaslandırılma.

 

Buraxılışla bağlı qərara əlavə və dəyişikliklərin edilməsi

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. Müraciət məktubu;
2. Dəyişikliklərin qəbul edilməsi barədə qərar;	Qərar Mülki Məcəllənin 107-6-cı maddəsinin tələblərinə müvafiq qaydada tərtib edilməlidir.
3. Dəyişikliklərin məzmunu.

İnvestisiya qiymətli kağızlarının emissiyasının yekunları haqqında hesabatın təsdiq edilməsi

Emissiyasının və ya kütləvi təklifin yekunları haqqında hesabatın təsdiq edilməsi “Qiymətli kağızlar bazarı haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununun 11-ci maddəsinin və “İnvestisiya qiymətli kağızlarına abunə yazılışı və yerləşdirilməsi haqqında Qaydalar”ın 5-ci bəndinin tələblərinə uyğun olaraq həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. Müraciət məktubu;
2. Qiymətli kağızların emissiyasının və ya kütləvi təklifinin yekunları haqqında hesabat;	Hesabat “İnvestisiya qiymətli kağızlarına abunə yazılışı və yerləşdirilməsi haqqında Qaydalar”ın 1 saylı əlavəsinə uyğun olaraq tərtib edilməlidir.
3. Yerləşdirilmiş qiymətli kağızların sayı barədə Milli Depozit Mərkəzi tərəfindən verilən arayış.

 

Birləşmə, bölünmə, ayrılma və ya çevrilmə halında qiymətli kağızlar buraxılışı zamanı qiymətli kağızların emissiyasının yekunları haqqında hesabatı təsdiq edilməsi “Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası Qaydası”nın 4-cü bəndinin tələblərinə uyğun olaraq həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. Müraciət məktubu;
2. Qiymətli kağızların emissiyasının yekunları haqqında hesabat;	Hesabat “Hüquqi şəxslərin yenidən təşkili zamanı investisiya qiymətli kağızlarının emissiyası və konvertasiyası Qaydası”nın 2 saylı əlavəsinə uyğun olaraq tərtib edilməlidir.
3. Yerləşdirilmiş qiymətli kağızlar barədə Milli Depozit Mərkəzi tərəfindən verilən arayış.

 

Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyasının yekunları haqqında hesabatın təsdiq edilməsi “Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası haqqında Qaydalar”ın 5-ci bəndinin tələblərinə uyğun həyata keçirilir.

Təqdim edilməli sənədlər	Qeyd
1. Ərizə;	Ərizə “Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası haqqında Qaydalar“ın 2 saylı əlavəsinə uyğun olaraq tərtib edilməlidir.
2. Səhmlərin emissiyasının yekunları haqqında hesabat;	Hesabat “Səhmlərin birləşdirilməsi, xırdalanması və onların nominal dəyərinin artırılması zamanı səhmlərin emissiyası haqqında Qaydalar”ın 3 saylı əlavəsinə uyğun olaraq tərtib edilməlidir.
3. Yerləşdirilmiş qiymətli kağızlar barədə Milli Depozit Mərkəzi tərəfindən verilən arayış.